ശ്ലോകപരിചയം
ശ്ലോകം 14:
വിതതസംസൃതിസങ്കടവന്‍കടല്‍
പ്രതരണേ തുണ നിന്തിരുമേനി മേ
സതതമാര്‍ക്കൊരു ശക്തി വിമുക്തി തന്‍
വിതരണേ തരണേ വിജയം ഹരേ
കവി / കൃതി:
കാത്തൊള്ളില്‍ അച്യുതമേനോന്റെ കൃഷ്ണസ്തുതി എന്ന കൃതിയില്‍ നിന്ന്
വൃത്തം: ദ്രുതവിളംബിതം
വൃത്തലക്ഷണം: ദ്രുതവിളംബിതമാം നഭവും ഭരം
അതായത് നഗണം ഭഗണം ഭഗണം രഗണം
vvv/-vv/-vv/-v-
v ലഘു, - ഗുരു
വൃത്തത്തെ കുറിച്ച് നേരത്തെ പറഞ്ഞിട്ടുണ്ടല്ലോ
അർത്ഥം:
അല്ലയോ ഹരേ, ആര്‍ക്ക് വിമുക്തി തന്‍ വിതരണേ (ആര്‍ക്ക് വിമുക്തിയുടെ വിതരണത്തില്‍) സതതം ഒരു ശക്തി [(സതതമായ ഒരു ശക്തി) (ഉണ്ടോ, അങ്ങിനെയല്ലാമുള്ള)] നിന്തിരുമേനി (നിന്‍റെ തിരുവടി) വിതതസംസൃതിസങ്കടവന്‍കടല്‍ പ്രതരണേ (വിതതം = വ്യാപിച്ച, സംസൃതി = ലോകം; പ്രതരണേ = പ്രകര്‍ഷേണ തരണം ചെയ്യുന്നതില്‍; വിതതമായ സംസൃതിയാകുന്ന വന്‍ കടല്‍ പ്രകര്‍ഷേണ തരണം ചെയ്യുന്നതില്‍) മേ (എനിക്ക്) തുണ വിജയം തരണേ (തുണയും വിജയവും തരണേ)
സാരാര്‍ത്ഥം:
അല്ലയോ ഹരേ, എന്നും മോക്ഷം തരാന്‍ ശക്തിയുള്ള ഭഗവാന്‍ തന്നെ അനന്തമായി കാണപ്പെടുന്ന ലോകമാകുന്ന വലിയ കടല്‍ കടക്കാന്‍ ഭഗവാന്‍ തന്നെ തുണയും വിജയവും തരണേ
ശബ്ദാലങ്കാരങ്ങൾ:
ദ്വിതീയാക്ഷരസജാതീയപ്രാസം: എല്ലാ പാദത്തിലേയും രണ്ടാം അക്ഷരം (ത)
അനുപ്രാസം (വ്യഞ്ജനം ഇടയ്ക്കിടക്ക് ആവർത്തിച്ചു വരുന്നത്): സങ്കടവന്‍കടല്‍, പ്രതരണേ തുണ, ശക്തി വിമുക്തി
++യമകം (വാക്കുകൾ ആവർത്തിച്ച് ഉപയോഗിക്കുന്നത്): വിതരണേ/തരണേ
(കാത്തൊള്ളില്‍ അച്യുതമേനോന്റെ കൃഷ്ണസ്തുതി എന്ന കൃതിയില്‍ എല്ലാ ശ്ലോകത്തിലും യമകം കാണാം )
++ വാക്കുകൾ ആവർത്തനം യമകം ആയി കണക്കാക്കപ്പെടണമെങ്കില്‍ അവ "ശിവ ശിവ" എന്ന് പറയുന്നത് പോലെ ഒരേ അര്‍ത്ഥത്തില്‍ ആകരുത്
"അക്ഷരക്കൂട്ടമൊന്നായി-
ട്ടർഥം ഭേദിച്ചിടും പടി
ആവർത്തിച്ചു കഥിച്ചീടിൽ
യമകം പലമാതിരി"
ശ്ലോകം 14:
വിതതസംസൃതിസങ്കടവന്‍കടല്‍
പ്രതരണേ തുണ നിന്തിരുമേനി മേ
സതതമാര്‍ക്കൊരു ശക്തി വിമുക്തി തന്‍
വിതരണേ തരണേ വിജയം ഹരേ
കവി / കൃതി:
കാത്തൊള്ളില്‍ അച്യുതമേനോന്റെ കൃഷ്ണസ്തുതി എന്ന കൃതിയില്‍ നിന്ന്
വൃത്തം: ദ്രുതവിളംബിതം
വൃത്തലക്ഷണം: ദ്രുതവിളംബിതമാം നഭവും ഭരം
അതായത് നഗണം ഭഗണം ഭഗണം രഗണം
vvv/-vv/-vv/-v-
v ലഘു, - ഗുരു
വൃത്തത്തെ കുറിച്ച് നേരത്തെ പറഞ്ഞിട്ടുണ്ടല്ലോ
അർത്ഥം:
അല്ലയോ ഹരേ, ആര്‍ക്ക് വിമുക്തി തന്‍ വിതരണേ (ആര്‍ക്ക് വിമുക്തിയുടെ വിതരണത്തില്‍) സതതം ഒരു ശക്തി [(സതതമായ ഒരു ശക്തി) (ഉണ്ടോ, അങ്ങിനെയല്ലാമുള്ള)] നിന്തിരുമേനി (നിന്‍റെ തിരുവടി) വിതതസംസൃതിസങ്കടവന്‍കടല്‍ പ്രതരണേ (വിതതം = വ്യാപിച്ച, സംസൃതി = ലോകം; പ്രതരണേ = പ്രകര്‍ഷേണ തരണം ചെയ്യുന്നതില്‍; വിതതമായ സംസൃതിയാകുന്ന വന്‍ കടല്‍ പ്രകര്‍ഷേണ തരണം ചെയ്യുന്നതില്‍) മേ (എനിക്ക്) തുണ വിജയം തരണേ (തുണയും വിജയവും തരണേ)
സാരാര്‍ത്ഥം:
അല്ലയോ ഹരേ, എന്നും മോക്ഷം തരാന്‍ ശക്തിയുള്ള ഭഗവാന്‍ തന്നെ അനന്തമായി കാണപ്പെടുന്ന ലോകമാകുന്ന വലിയ കടല്‍ കടക്കാന്‍ ഭഗവാന്‍ തന്നെ തുണയും വിജയവും തരണേ
ശബ്ദാലങ്കാരങ്ങൾ:
ദ്വിതീയാക്ഷരസജാതീയപ്രാസം: എല്ലാ പാദത്തിലേയും രണ്ടാം അക്ഷരം (ത)
അനുപ്രാസം (വ്യഞ്ജനം ഇടയ്ക്കിടക്ക് ആവർത്തിച്ചു വരുന്നത്): സങ്കടവന്‍കടല്‍, പ്രതരണേ തുണ, ശക്തി വിമുക്തി
++യമകം (വാക്കുകൾ ആവർത്തിച്ച് ഉപയോഗിക്കുന്നത്): വിതരണേ/തരണേ
(കാത്തൊള്ളില്‍ അച്യുതമേനോന്റെ കൃഷ്ണസ്തുതി എന്ന കൃതിയില്‍ എല്ലാ ശ്ലോകത്തിലും യമകം കാണാം )
++ വാക്കുകൾ ആവർത്തനം യമകം ആയി കണക്കാക്കപ്പെടണമെങ്കില്‍ അവ "ശിവ ശിവ" എന്ന് പറയുന്നത് പോലെ ഒരേ അര്‍ത്ഥത്തില്‍ ആകരുത്
"അക്ഷരക്കൂട്ടമൊന്നായി-
ട്ടർഥം ഭേദിച്ചിടും പടി
ആവർത്തിച്ചു കഥിച്ചീടിൽ
യമകം പലമാതിരി"
No comments:
Post a Comment