ശ്ലോകപരിചയം : ശ്ലോകം 10

ശ്ലോകപരിചയം

ശ്ലോകം 10:

വെക്കം മുപ്പാര്‍ സമം സാപ്പിടുവതിനു യമന്‍
നീട്ടിടും മൂന്നു നാക്കോ
ചൊല്‍ക്കൊള്ളും വിഷ്ണുപാദാരുണിമ തിരളുമാ
ഗംഗ തന്‍ മൂന്നൊഴുക്കോ
മുക്കണ്ണന്‍ ചൊല്ലില്‍ മൂന്നന്തിയുമണയുവതോ-
യെന്നുവാനോര്‍ നിനയ്ക്കു-
ന്നക്കാളീശൂലമേല്‍ക്കും മഹിഷനിണമൊഴു-
ക്കൂത്തു മൂന്നും ജയിക്ക

കവി / കൃതി: നടുവത്ത് മഹന്‍ നമ്പൂതിരിയുടെ  ഒറ്റശ്ലോകം

വൃത്തം: സ്രഗ്ദ്ധര
വൃത്തലക്ഷണം: ഏഴേഴായ് മൂന്നു ഖണ്ഡം മരഭനയയയം സ്രഗ്ദ്ധരാവൃത്തമാകും

അതായത് മഗണം, രഗണം, ഭഗണം, നഗണം, യഗണം, യഗണം, യഗണം

---/-v-/-(യതി)vv/vvv/v-(യതി)-/v--/v--

v ലഘു, - ഗുരു

വൃത്തത്തെ കുറിച്ച് നേരത്തെ പറഞ്ഞിട്ടുണ്ടല്ലോ


അർത്ഥം:
വെക്കം (വേഗം) മുപ്പാര്‍ സമം (മൂന്ന് ലോകവും ഒരുപോലെ) സാപ്പിടുവതിനു (വിഴുങ്ങുന്നതിന്) യമന്‍ നീട്ടിടും മൂന്നു നാക്കോ (കാലന്‍ നീട്ടുന്ന നാക്കാണോ), ചൊല്‍ക്കൊള്ളും (പേരുകേട്ട) വിഷ്ണുപാദാരുണിമ (വിഷ്ണുവിന്റെ പാദത്തിന്റെ ചുവപ്പു നിറം) തിരളുമാ (പ്രകാശിക്കുന്ന) ഗംഗ തന്‍ (ഗംഗയുടെ) മൂന്നൊഴുക്കോ (മൂന്ന് കൈവഴികളോ), മുക്കണ്ണന്‍ ചൊല്ലില്‍ (പരമശിവന്റെ കല്പനപ്രകാരം) മൂന്നന്തിയുമണയുവതോ (മൂന്ന് സന്ധ്യകളും ഒരുമിച്ചുകാണപ്പെടുന്നതാണോ) എന്നു വാനോര്‍ നിനയ്ക്കുന്ന (ഇങ്ങിനെ സ്വര്‍ ഗ്ഗവാസികള്‍ സംശയിക്കുന്ന)  ക്കാളീശൂലമേല്‍ക്കും (കാളിയുടെ ശൂലമേറ്റിട്ടുവരുന്ന) മഹിഷനിണമൊഴുക്കൂത്തു (മഹിഷാസുരന്റെ ദേഹത്തില്‍ നിന്നും വരുന്ന രക്തപ്രവാഹം) ജയിക്ക

സാരാര്‍ത്ഥം:
ഭഗവതിയുടെ ശൂലം കൊണ്ട് മഹിഷാസുരന്റെ ദേഹത്തിലേറ്റ മൂന്ന് മുറിവുകളില്‍ നിന്നും ഒലിച്ച  ചോരയുടെ ഒഴുക്ക് കണ്ടിട്ട് യമന്‍ മൂന്ന് ലോകവും വിഴുങ്ങാന്‍ നീട്ടുന്ന നാക്കാണോ, വിഷ്ണുപാദത്തില്‍ നിന്നും ഒഴുകിവരുന്ന ഗംഗയുടെ (ത്രിപഥഗാ അല്ലെങ്കിൽ ത്രിസ്രോതസ്സ് ) മൂന്ന് കൈവഴികള്‍ ആണോ, പരമശിവന്റെ കല്പനപ്രകാരം മൂന്ന് സന്ധ്യകളും ഒരുമിക്കുന്നതാണോ എന്ന് ദേവന്മാര്‍ക്ക് ശങ്കയുളവാകുമത്രേ. ആ ഒഴുക്ക് ജയിക്ക എന്ന് ഭഗവതിസ്തുതി 

ശബ്ദാലങ്കാരങ്ങൾ:
അഷ്ടാക്ഷരപ്രാസം: എല്ലാ പാദത്തിലേയും രണ്ടാം അക്ഷരവും (ക്കം, ല്‍ക്കൊ, ക്ക, ക്കാ) അവസാനത്തെ (ക്കോ, ക്കോ, യ്ക്കു,,ക്ക) അക്ഷരവും ശ്രദ്ധിക്കുക